OBB preventiemaatregelen COVID19

Dit document formuleert een aantal richtlijnen voor COVID19-preventie aanvullend op de Outward Bound-procedures, waaronder het Veiligheids- en het Ongevallenplan, d.w.z. maatregelen om infecties tijdens OBB-programma’s te voorkomen en/of de ernst er van te beperken. Het document is deel van het verslag van de bijzondere Veiligheidsvergadering van 5.5.2020.
De voorstellen zijn gebaseerd op een overzicht van informatie en maatregelen van bevoegde overheidsdiensten en wetenschapsexpertise [1]. 

Dit is een intern document bedoeld voor COVID19-preventie in de programma’s van Outward Bound België. We maken het extern beschikbaar als aanzet tot gezamenlijk leren en aanpassen in de nieuwe Corona-realiteit. De richtlijnen zijn echter niet overal toepasbaar en doeltreffend! Gebruik van dit document vereist zorgvuldige inschatting van de effectiviteit van deze maatregelen in de eigen werkcontext en leefomgeving. Gebruik hiervan vergt bovendien regelmatige bijsturing i.f.v. groeiende kennis en veranderende omstandigheden.
Door dit te delen hopen we het vertrouwen aan te zwengelen om outdoor leren verder alle kans te geven. Breder gericht trachten we onze sector hiermee nog veerkrachtiger te maken.

We wensen jou veilige en succesvolle leerervaringen!
Kobe Smits
CEO Outward Bound België

Onderstaande is een samenvatting van de uitgebreide versie van de OBB richtlijnen ter preventie van COVID19.  U kan de volledige versie raadplegen en downloaden via onderstaande link:

1. Preventiemaatregelen in OBB-programmavoorbereiding

De voorgestelde richtlijnen gelden voor standaard OBB-programma’s. Voor andere programma’s is COVID-preventie op te nemen in de Risicoanalyse Programma buiten Standaard.

Het bepalen van een COVID19-risicograad heeft tot doel de preventiemaatregelen af te stemmen of het spreidingsrisico en de kwetsbaarheid van de doelgroep en op eventuele overheidsmaatregelen i.f.v. epidemische opflakkeringen.

Risicobepaling:

OBB bepaalt voor elke cursus de risicograad i.f.v. de doelgroep en overheidsrichtlijnen. We maken een onderscheid tussen 

• ‘Spreaders’: OBB-groepen verschillen m.b.t. de kans dat ze het virus verspreiden,
• ‘Receivers’: OBB-groepen verschillen m.b.t. vatbaarheid voor infectie

Epidemische opflakkeringen: de risicograad is aan te passen aan te verwachten overheidsrichtlijnen i.f.v. evoluerende besmettingsgraad, hospitalisatie- en/of  mortaliteitscijfers.

Trainers:

OBB wijst trainers aan cursussen zo dat het risico beperkt dat trainers het SARSCoV2 tussen groepen verspreiden. Dat betekent o.m. dat:

• Trainers op hoog-risico ‘receiver’-cursussen ≥2 weken geen cursus gaven aan hoog-risico ‘spreaders’;
• Trainers voor hoog-risico ‘spreaders’ gedurende ≥2 weken niet fysiek samenwerken met trainers voor hoog-risico ‘receivers’;
• Trainers slechts ingezet kunnen worden na kennisname van de OBB-COVI19-preventiemaatregelen en instructie m.b.t. handhygiëne en het gebruik van mondmaskers.

Daarnaast gelden voor trainers dezelfde voorwaarden als voor deelnemers:

• Afwezigheid van COVID19-symptomen of recent attest van negatieve diagnose;
• Voor deelnemers die COVID19 doormaakten: afwezigheid van symptomen gedurende ≥10 dagen

Accommodatie:

OBB voorziet (eventueel in samenspraak met de klant) voor elke groep accommodatie in overeenstemming met de risicobepaling. Accommodaties verschillen m.b.t. de mogelijkheden tot ‘physical distancing’ en hygiënemaatregelen. Relevante aspecten daarvan zijn:

• Beschikbare oppervlakte, volume en ventilatiemogelijkheden:
  Besprekingsruimte: ≥1,5m afstand tussen stoelen in kringopstelling, kantelvensters voor ventilatie;
  slaapkamers: ≥1,5m afstand tussen (de hoofdzijde van) de bedden, kantelvensters (of airco) voor ventilatie;
  Keuken/eetruimte: ≥1,5m afstand tussen stoelen aan de tafel.
• Beschikbaarheid van min of meer persoonlijk versus gedeeld sanitair;
• Beschikbaarheid van voldoende ruimte voor adequaat materiaalbeheer.  

Voor meerdaagse hoog-risicoprogramma’s zijn persoonlijke kamers aan te bevelen.

Voor besprekingen en maaltijden is buitenlucht aan te bevelen, als het weer dat toelaat.

De trainer verifieert voor aanvang van het programma de ruimteopstelling m.b.t. fysieke afstand en bijkomend de hygiënemaatregelen.

OBB zorgt er bovendien voor dat de accommodatie te Anhée en Lustin tussen 2 cursussen in gereinigd is, met o.m. het wassen van bad-, bed- en keukenlinnen op ≥90°C; reiniging van alle werkoppervlakken met zeep of 4%-bleekwater [2]; reiniging van alle frequent aangeraakte voorwerpen met zeep.

OBB verifieert voor aanvang van het programma de ruimteopstelling m.b.t. fysieke afstand en bijkomend dat:

• Dat elke wasbak voorzien is van handzeep en papier om handen af te drogen;
• Dat elke keuken, bad- en slaapkamer voorzien is van een afsluitbare vuilbak;

Dat voor elke groep per dag een afsluitbare waszak (of -bak) beschikbaar is.

Catering:

OBB voorziet (eventueel in samenspraak met de klant) voor elke groep maaltijden in overeenstemming met de risicobepaling. Relevante aspecten daarvan zijn:

• Wijze van opdienen: vermijden van delen van bestek;
• Wijze van bereiding en afwassen: vermijden van doorgeven van eet- en kookgerief.

 Voor hoog-risicoprogramma’s zijn persoonlijke porties aan te bevelen.

OBB voorziet te Anhée en Lustin dat alle binnenkomende goederen in quarantaine[3] geplaatst worden alvorens ze voor trainers of deelnemers beschikbaar te maken, d.w.z.: 

• Dat kartonnen dozen gedurende 24u in afzondering staan;
• Dat plastic- en gelijkaardige verpakkingen gedurende 72u in afzondering staan;
• Dat diepvriesproducten met isopropanol-spray ontsmet worden en 3’ luchten voor ze in de diepvries geplaatst worden.

Afzondering gebeurt in een goed verluchte omgeving met minstens kamertemperatuur.

Vervoer:

OBB voorziet vervoer in overeenstemming met de risicobepaling. Relevante aspecten zijn beschikbaar volume, ventilatiemogelijkheden tijdens vervoer en transporttijd. Outward Bound verifieert voor aanvang van het programma dat elk voertuig gereinigd is, en voorzien is van ontsmettende handgel.

Afspraken met de opdrachtgever:

OBB verifieert welke Coronamaatregelen de opdrachtgever neemt m.b.t. het programma (met oog op Risicobepaling) en verduidelijkt dat OBB zich houdt aan de Corona-richtlijnen van de bevoegde Belgische overheden en bijkomend aan de OBB-richtlijnen voor COVID19-preventie.

COVID19-preventiemaatregelen maken deel uit van de veiligheidsinstructies zoals bedoeld in het Veiligheidsplan.

Uitnodiging van deelnemers:

OBB verzekert i.s.m. de opdrachtgever dat de uitnodiging stelt dat deelnemers gedurende ≥10 dagen [4] geen COVID19-symptomen vertonen.

OBB zorgt i.s.m. de opdrachtgever dat de lijst van mee te brengen uitrusting o.a. de volgende items vermeldt:

• Voldoende mondmaskers of alternatieve mondneusbedekking;
• Handschoenen;
• Natuurlijke zeep;
• Papieren zakdoekjes;
• Eventueel: veiligheidsbril.

Materiaal:

OBB verifieert dat het te gebruiken activiteitenmateriaal , zowel persoonlijk als collectief materiaal, voor aanvang van het programma gereinigd is, hetzij met zeep, hetzij gewassen op ≥90°C, hetzij ≥72u geventileerd. Er wordt een systeem voorzien om materiaal voor de duur van het programma te personaliseren.
Bij het logboek in de materiaalopslag wordt een ontsmettende handgel voorzien.

EHBO-Materiaal:

OBB verzekert dat de EHBO-kit bijkomend de volgende items bevat:

• Chirurgische of FFP2 mondmaskers;
• Ontsmettende handgel
• Voldoende handschoenen, onmiddellijk bereikbaar

2. Preventiemaatregelen tijdens OBB programma’s

Deze maatregelen zijn een aanvulling op het Veiligheidsplan (versie 2019 09).

De OBB begeleider geeft de deelnemers instructies m.b.t. de volgende COVID19-preventiemaatregelen bij aanvang van de cursus of voor de eerste activiteit waarbij ze in de cursus van belang worden:

Hygiënemaatregelen:

Vermijd voorwerpen aan te raken die makkelijk besmet raken en waarop SARS-CoV2 stabiel is (bv. open en sluit deuren zo veel mogelijk met de elleboog);

Was regelmatig en grondig de handen met stromend water en zeep. Doe dat minstens:

• Voor en na elke activiteit;
• Voor en na het opruimen of anders hanteren van materiaal;
• Voor en na elke autorit;
• Voor en na het bereiden en eten van maaltijden;
• Voor en na sanitair;
• Voor en na het slapen.

Gebruik een ontsmettende handgel als er geen stromend water en zeep beschikbaar zijn.

Raak je gezicht zo weinig mogelijk aan met je handen.

Hoest of nies in een papieren zakdoek of in de binnenkant van de elleboog. Gooi papieren zakdoeken onmiddellijk na gebruik in een afsluitbare vuilbak.

Verlucht gedeelde ruimte na gebruik.

Afstandsmaatregelen:

Geef elkaar geen handen.

Beperk fysiek contact met andere personen:

• hou zo mogelijk een fysieke afstand (‘social distance’) van ≥1,5m;
• wanneer kleinere afstanden nodig zijn: beperk die in tijd.

Draag handschoenen voor het afwisselend gebruik van collectieve materialen.

Mondneusbedekking [5]: 

Bedek ademhalingswegen met een masker of aanvaardbaar alternatief in elk van de volgende situaties:

• Fysieke afstand is of wordt mogelijk <1,5m;
• Met meerdere personen in een ruimte, bv. bespreking, maaltijdbereiding, …

Verifieer dat iedereen zijn mondneusbedekking dagelijks vervangt of wast[6].

Persoonlijk materiaal:

identificeer je persoonlijk cursusmateriaal en gebruik het uitsluitend zelf gedurende het ganse programma.  

Daarnaast gelden ook volgende maatregelen tijdens het programma:

Bij gebruik van vervoer duidt de OBB begeleider een vaste chauffeur en vaste plaatsen aan. De OBB begeleider reinigt de contactsleutel, het stuur, de versnellingspook en het dashboard met zeep voor een andere chauffeur dezelfde wagen bestuurt. Er wordt geen gebruik gemaakt van binnenluchtcirculatie in de wagen.

Tijdens de maaltijden geeft de OBB begeleider instructies m.b.t. de manier van opdienen en afwassen om fysieke afstand te bewaren en indirect contact via bestek, schotels en oppervlakken te vermijden.

Wat betreft de activiteiten:

Outward Bound voorziet uitsluitend activiteiten die onder ‘physical distancing’-voorwaarden haalbaar zijn. Dat betekent dat eveneens dat:

• Dynamics’ waarin herhaald of voortdurend nauw contact onvermijdelijk is, niet zijn toegelaten;
• Touwenparcourselementen waarin regelmatig fysiek contact onvermijdelijk is, niet zijn toegelaten;
• Activiteiten waarin punctueel nauw contact noodzakelijk is, onderwerp zijn van een gericht LMRA (bv. beveiligen bij touwenparcours of rotsklimmen, een gedeelde leeflijn op de Klettersteig, ‘spotting’ in de grot, ...).

De OBB begeleider zal in het LMRA minstens de volgende preventiemaatregelen overwegen:

• Mondneusbedekking;
• Het dragen van handschoenen.

De OBB begeleider zal zo min mogelijk ‘hands-on checks’ van beveiligingsmateriaal bij deelnemers uitvoeren: de richtlijnen uit het veiligheidsplan (richtlijn 9.14 m.b.t. de aanbeveling van ‘hands-on checks’ bij het verifiëren van het veiligheidsmateriaal van klimmers) vervalt onder COVID-omstandigheden.

De OBB begeleider:

• Checkt de uitrusting van elke deelnemer visueel;
• Vraagt elke deelnemer daarbij het ‘hands-on’-deel zelf uit te voeren;
• Voert in geval van twijfel zelf een ‘hands-on’-check uit.

[1] In eerste instantie de FOD Volksgezondheid (www.info-coronavirus.be/nl) en Sciensano (https://covid-19.sciensano.be/nl,  voorheen Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV), https://epidemio.wiv-isp.be/ID/Pages/2019-nCoV_procedures.aspx). Daarnaast de World Health Organization (WHO: www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019), het European Center for Disease Prevention and Control (ECDC: www.ecdc.europa.eu) en het Centrum voor Evidence-Based Medicine (CEBaM: www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/mers-en-andere-coronavirusinfecties).

Bijkomend de UZ Antwerpen (www.uza.be/coronavirus-informatie), UZ Leuven (o.a. www.uzleuven.be/nl/opleidingsmateriaal-covid-19) en het Rega Instituut (https://rega.kuleuven.be/if/pdf_corona).

[2] Praktisch: doe 40 ml javel (=4 soeplepels) in 1 l kraanwater. Zie https://epidemio.wiv-isp.be/ID/Documents/Covid19/COVID-19_procedure_hygiene_NL.pdf.

[3] Chin et al. (2020) Stability of SARS-CoV-2 in different environmental conditions. The Lancet – Microbe. DOI: https://doi.org/10.1016/S2666-5247(20)30003-3 

[4] Herstelde COVID19-patiënten blijven tot >10 dagen drager van het virus en mogelijk besmettelijk.

[5] Mondneusbedekking is een effectieve vorm van ‘source control’, ook met zelfgemaakte of alternatieve maskers.

[6] Reinigen kan op de volgende manieren:

• Voor chirurgische maskers: niet – deze maskers zijn voor eenmalig gebruik;
• Voor zelfgemaakte, stoffen maskers: kunnen gedesinfecteerd worden door ze (1) dagelijks op ≥60°C te wassen of (2) gedurende ≥30 minuten in Dettol of ethanol te weken en daarna goed te spoelen.

Elk type masker is op een zuivere plek te bewaren en tijdens gebruik niet aan te raken.